Wat gebeurt er bij stress in de hersenen?
Stress activeert twee systemen in het lichaam. De eerste is een reactie van het autonome zenuwstelsel die er voor zorgt dat je lichaam start klaar is voor actie.
Het andere systeem is de HPA-as (hypothalamus-pituitary gland-adrenal cortex) wat staat voor het hormonale systeem waarbij de hypothalamus en hypofyse in de hersenen en de bijnierschors zijn betrokken. In dit artikel daarover meer.
Ons brein is onder te verdelen in drie gebieden
De hersenstam (reptielenbrein), die onze vitale levensfuncties bestuurt zoals de ademhaling, hartslag, bloeddruk etc. Het limbisch systeem bestuurt onze vecht- en vluchtreacties. Dit deel van ons brein wordt bepaald door emoties. En de Neocortex (grote hersenen). Ons logisch en rationeel denken. Onder normale omstandigheden neemt ons brein informatie op, verwerkt die door middel van de emoties van het limbisch systeem en stuurt het door naar de grote hersenen voor analyse, rationele verwerking en een verstandige response. Bij stressvolle situaties verloopt dit proces anders.Stress en onze primaire reactie
Bij stressvolle situaties wordt er in de hersenen prioriteit gegeven aan de primitievere delen van de hersenen (hersenstam en limbisch systeem), zodat de actie onmiddellijk reactie oproept. Dit proces heeft tot doel ons te beschermen als we in gevaar zijn. Wanneer we echter regelmatig of langdurig onder chronische stress verkeren kan dit proces een patroon worden. Hoe vaker we dit patroon volgen, hoe meer ons brein geneigd is om dit patroon te volgen. Wat er uiteindelijk voor kan gaan zorgen dat we zelfs bij lichte stressfactoren reageren vanuit primitieve gedragspatronen. Wanneer je stress ervaart wordt je hypothalamus geactiveerd die vervolgens een stofje vrijmaakt die ervoor zorgt dat de hypofyse een stofje afgeeft. Deze stof, adrenocorticotoop, wordt naar de bijnieren gestuurd. De bijnierschors geeft vervolgens cortisol af aan het lichaam. Er gaat ook wat cortisol naar de hippocampus die invloed kan uitoefenen op hoeveel cortisol er wordt afgegeven en zorgt dat de boel in evenwicht blijft.Cortisol is het stress hormoon wat voor een heleboel veranderingen in je lichaam zorgt
Een beetje cortisol is niet erg, het zorgt er onder andere voor dat je geheugen en aandacht even iets beter wordt en dat je immuunsysteem net even iets harder werkt. Maar wanneer je lange tijd stress ervaart en dus veel cortisol in je lichaam hebt kan dit ervoor zorgen dat je immuunsysteem slechter gaat werken en zelfs je geheugen kan er slechter van worden. Bij een langdurige hoge dosis cortisol in je lichaam wordt je hippocampus ongevoeliger voor cortisol waardoor de hoeveelheid cortisol in je lichaam niet goed kan worden gereguleerd.Onrustig gevoel en verhoogde hartslag
Naast cortisol geeft de bijnierschors ook adrenaline en noradrenaline af. Deze stoffen geven je het onrustige gevoel en zorgen dat je hartslag wat omhoog gaat. Adrenaline, noradrenaline en cortisol zijn allemaal hormonen. Een eigenschap van hormonen is dat ze vrij lang doorwerken waardoor ze dus flink wat invloed op je lichaam kunnen uitoefenen. Er zijn dus heel wat hersengebieden en stofjes betrokken bij stress. En stress kan behoorlijk vervelende gevolgen voor je lichaam hebben. Laat je er dus niet van weerhouden om af en toe eens even lekker te relaxen!Is stress ongezond?
Integendeel: ieder mens heeft juist een bepaalde hoeveelheid stress en spanning nodig om goed te functioneren.
Hoe lang duurt stress?
Hoe langer en hoe heviger de stress duurt, des te meer tijd heeft het lichaam nodig om te herstellen.
Traumatische ervaring
Wanneer is iets traumatisch? Welke therapie vormen zijn er? Hoe gaan die therapieën helpen om het trauma te verwerken?
Wat gebeurd er in het lichaam bij stress?
Zoals een soldaat het omschreef: “Het is alsof ik op duizend toeren zit, terwijl iedereen om me heen kalmpjes dertig toeren draait. Ik voel me opgefokt en kan me nergens ontladen.”
Omgaan met stress en spanning
Leren om anders met stress en spanning om te gaan door: Voelen, denken & doen.
Negatieve stress. Uit balans hoe kom je weer in balans?
Het stress schema: Wat gebeurd er? Hoe reageer je daarop? En hoe vind je balans?
Stress klachten
De bekendste symptomen bij burnout en stress klachten.
Gespannen buik stress
Hoe komt het? Wat is het? En 9 tips om anders met een gespannen buik bij stress om te gaan.
Waardoor stress
Wat is de reden dat je stress ervaart? En hoe krijg je belasting en belastbaarheid weer in balans?
Het gaat niet goed
Leren herkennen wat stress met je doet. Zodat je vanuit herkenning (gezondere) keuzes kan maken.
Ik voel mij gestrest
Wat is stress en wat kan je er aan doen?